topmenu
მთავარი
ეპარქიები
ეკლესია-მონასტრები
ციხე-ქალაქები
უძველესი საქართველო
ექსპონატები
მითები და ლეგენდები
საქართველოს მეფეები
მემატიანე
ტრადიციები და სიმბოლიკა
ქართველები
ენა და დამწერლობა
პროზა და პოეზია
სიმღერები, საგალობლები
სიახლეები, აღმოჩენები
საინტერესო სტატიები
ბმულები, ბიბლიოგრაფია
ქართული იარაღი
რუკები და მარშრუტები
ბუნება
ფორუმი
ჩვენს შესახებ
რუკები

 

გერგეტის სამება - მის შესახებ სტატიები

< უკან დაბრუნება

 

გერგეტი (ყაზბეგის რ-ნი), ბიბლიოგრაფია:

1. გერგეტის სამება //ბერიძე ვ. ძველი ქართული ხუროთმოძღვრება -1974. - გვ.73-169. - ხევის ისტორიული ძეგლის - გერგეტის სამების ტაძრის გეგმასა და უჩვეულო გეოგრაფიულ მდებარეობაზე, ტაძრის მოკლე ხუროთმოძღვრული აღწერილობა. მოცემულია ტაძრის ზომები. ტექსტს დართული აქვს ფოტოები (ტაბ.197,198).

2. სანიკიძე თ. გერგეტის სამების გამაგრება-რეკონსტრუქციის საკითხები // ძეგლის მეგობარი.- 1965.- კრ.4. -გვ.25-31. რეზ. რუს. ენაზე (გვ.63-64). - სოფელ გერგეტთან, მყინვარწვერის კალთაზე აგებული XIV საუკუნის ტაძრის დაზიანების ხარისხისა და შესაკეთებელი დეტალების შესახებ.

3. სანიკიძე თ. გერგეტის ტაძარი //საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის მაცნე: ისტორიის...სერია.-1967.-N1.-გვ.262-266. - გერგეტის გუმბათოვანი ტაძრის მხატვრულ-ისტორიული ანალიზი.

4. ბედოშვილი გ. გერგეტი (ხევი) საყურადღებო ეკლესია და მისი დღეობა //ცნობის ფურცელი.-1898.-3 ნოემბ.-N669.-გვ.4. - სამების ეკლესიის მოკლე აღწერილობა.

5. მლეთი-ყაზბეგი //ზაქარაია პ. არაგვისა და თერგის ხეობა.- თბ., 1972.- გვ.53-55. - გერგეტის სამების ხუროთმოძღვრული ანსამბლის მხატვრულ-არქიტექტურული დახასიათება. ტექსტს ერთვის ძეგლის ფოტო.

6. სანიკიძე თ. გერგეტის ხუროთმოძღვრული ანსამბლი.- თბ.,1975. - ძეგლის ხუროთმოძღვრული თავისებურებანი, აგების თარიღის განსაზღვრა, მნიშვნელობა ქართული კულტურის ისტორიაში.

7. ღუდუშაური ბ. წერილი ხევიდგან //ივერია.- 1900. -14 ოქტ.- N224.-გვ.3. - თქმულება ეკლესიის მშენებლობასთან დაკავშირებით. მოხსენიებულნი არიან: ალ.და გ. ყაზბეგები.

8. {ყაზბეგი ალ.]მოჩხუბარიძე მოხევეები და იმათი ცხოვრება //დროება.-1880.-5 აგვ..-N164.-გვ.3. - სამების მონასტრიდან სიძველეთა გატანის შესახებ.

9. შმერლინგი რ. დოლიძე ვ. თბილისიდან კაკავამდე.-თბ.,1991.-გვ.43-44. - ტაძრისა და სამრეკლოს არქიტექტურულ-მხატვრული დახასიათება. ტექსტს ახლავს საილუსტრაციო მასალა (ტაბ.XXVII-XXX).

10. ზაქარაია პ. ყაზბეგის სამება.- თბ., 1959. - ბუკლეტში მოცემულია ძეგლის მოკლე ხუროთმოძღვრული დახასიათება.

11. XIII საუკუნის მეორე ნახევრისა და XIV საუკუნის ხუროთმოძღვრება: გერგეტის სამება //ზაქარაია პ. ქართული ხუროთმოძღვრება XI-XVIII სს -თბ., 1990.- გვ.205-218. - ტაძრის მდებარეობა, ხუროთმოძღვრული დახასიათება, მხატვრული ანალიზი. ტექსტს ახლავს საილუსტრაციო მასალა (სურ.47-50; ტაბ.LXIV-LXVIII).

12. ზაქარაია პ. ქართულ ცენტრალურ-გუმბათოვანი არქიტექტურა XI-XVIII ს.-თბ.,1981.-გვ.177-198. - გერგეტის ცენტრალურ-გუმბათოვანი ტაძრის აღწერა და არქიტექტურულ-მხატვრული ანალიზი.

13. მაკალათია ს. ხევი.-თბ.,1934.-გვ.220-230. - გერგეტის ტაძრისა და სამრეკლოს მხატვრულ-ხუროთმოძღვრული ანალიზი, აგების თარიღი, წარწერების მიმოხილვა.წარმოდგენილია ვახუშტის ცნობები ტაძრის შესახებ და გერგეტელებისადმი ბაგრატ V-ის მიერ გაცემული სიგელი.

14. XIV-XVIII საუკუნეების ხუროთმოძღვრების ზოგადი დახასიათება //ძველი ქართული ხუროთმოძღვრება (დამხმარე სახელმძღვანელო).- თბ., 1987.- გვ.66. - გერგეტის სამების ხუროთმოძღვრების მოკლე აღწრილობა.

15. გერგეტი //ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია. ტ.III.- თბ., 1978.- გვ.98. - გერგეტის ხუროთმოძღვრული ანსამბლის მოკლე დახასიათება.

16. გერგეტის სამება //ნაკაშიძე ლ. საქართველოს საქმიანი და გამოჩენილი ადამიანები.- თბ., 2003.-გვ.25. - მოკლე ცნობები ქართულ და ინგლისურ ენებზე.

17. იამბე, ციხის ნაშალო....- თბ.,2007.- გვ.42-43. - გერგეტის სამების შესახებ ხალხში გავრცელებული თქმულება. ტექსტს დართული აქვს ძეგლის ფოტო.

18. გერგეტი //საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა. ტ.2.- თბ., 2004.-გვ.444-450. - სოფ.გერგეტის მოკლე ისტორია; სოფლის მიდამოებში განლაგებული ისტორიული ძეგლების: ბეთლემის კომპლექსის (მდებარეობს სოფლის ჩრდ.-ით, მყინვარწვერის ფერდობზე, თარიღდება განვითარებული შუა საუკუნეებით, მოცემულია 1927, 1948 და 1978-80 წლების ექსპედიციების შედეგები), კვირიკეს ნიშის (მდებარეობს ნასოფლარ ქობის ტერიტორიაზე, გეგემით ოთკუთხა, დაზიანებულია), კოშკის (დათრიღებულია XVI-XVII საუკუნეებით, ზურგიანი, შემორჩენილია პირველი სართული), ნინოწმინდის ნიშის (მდებარეობს სოფლის დას.-ით, ოთხკუთხა, შიდა მხარე ორნამენტულია), ოხარესის წმ. გიორგის სახ. ეკლესიის (აგებულია ტყეში, გეგმით მოგრძო ოთხკუთხედი), სამების (გერგეტის სამება)ეკლესიის კომპლექსის (შედის: XIV საუკუნის ეკლესია, სადაც ხანგრძლივი დროის მანძილზე დასვენებული იყო წმ. ნინოს ჯვარი, ორსართულიანი სამრეკლო, გალავანი), ყველაწმინდის (მდებარეობს სოფლის დას.-ით, დაზინებულია), წმ. გიორგის სახ. ეკლესიის (დგას სოფლის დას.-ით, სავარაუდოდ, დათარიღებულია ადრინდელი შუა საუკუნეებით, დაზიანებულია) ვრცელი მხატვრულ-ხუროთმოძღვრული აღწერილობა. ტექსტს დართული აქვს ფოტოები და სქემატური ჩანახატები.

19. არგანაშვილი ლ. გერგეტის სამება //მუზა.-1996.-N7.-გვ.4.

20. ჩიტაია გ. შეუქცევადი ისტორიული ლტოლვა // გაზ. "საქართველოს რესპუბლიკა".- 2002.- 7 სექტ.-გვ.4. - წმ. ცოტნე აღმსარებლის ხატის შეწირვა გერგეტის ტაძრისათვის. მოხსენიებულია მხატვარი ჯ. დანელია.

21. გერგეტის სამება //გაზ. "სახალხო განათლება".-2000.-29 ნოემბ.-გვ.7.

22. გერგეტი: სამების ტაძარი, XIV ს. //ძელთა რეაბილიტაზია საქართველოში.-თბ.,2006. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე. - სოფ. გერგეტის მთაზე აგებული სამების ტაძრის მოხატულობის შესახებ. შემორჩენილია წმ. ნინოს უნიკალური ფრესკა წარწერით: "წმ. ნინო დედაი ქართლისაი". ტექსტს ერთვის ფოტომასალა.

 

 

 

 

 

 

  • გერგეტი - მთავარი გვერდი
  • გერგეტი -  აღწერა, ისტორია, მდებარეობა
  • გერგეტი - ფოტოგალერეა // ფოტოალბომის სრული ვერსია