|
< უკან დაბრუნება
მეტეხის ტაძარი (თბილისი), ბიბლიოგრაფია:
1. "ახალი სამხედრო ტაძარი.." //ივერია.-1897(2 აპრ.).-N63.-გვ.1. - ძველი სამხედრო ტაძრის გადატანა მეტეხში, მზადება კურთხევისათვის.
2. ახალშენიშვილი დ. დიმიტრი ზაქარაიას ძეს ბაქრაძეს //დროება.-1878(2 სექტ.).-N177.-გვ.3. - ერეკლე II-სადმი მიძღვნილი ლექსის ტექსტი მეტეხის ტაძრის კედელზე.
3. ბაქრაძე დ. უფალო რედაქტორო! //დროება.-1878(14 სექტ.).-N185.-გვ.3. - მეტეხის ტაძრის კედლის ქვის წარწერის შესახებ.
4. ბერიძე ვ. თბილისის "მეტეხი" //მეცნიერება და ტექნიკა.-1952.-N2.-გვ.18-21. - ტაძრის ისტორია XIX საუკუნემდე,მისი ისტორიულ-ხუროთმოძღვრული დახასიათება.
5. ბერიძე ვ. თბილისის "მეტეხი".-1969. - მეტეხის მოკლე ისტორიულ-გეოგრაფიული დახასიათება.
6. ბერიძე ვ., მეფისაშვილი რ., რჩეულიშვილი ლ., შმერლინგი რ. - თბილისის მეტეხის ტაძარი. -თბ., 1969. - XIII საუკუნის თბილისის მეტეხის ტაძრის მხატვრულ-ისტორიული ანალიზი. ტექსტს ერთვის ნახაზები, ფოტოსურათები და ჩანახატები.
7. გეგეჭკორი ა. მეტეხი //გაზ. "თბილისი".-1958(4 აპრ.). - მოკლე ცნობები მეტეხის ტაძრის შესახებ.
8. "გუშინ, ამ თვის 12-ს მეტეხის ციხეში.." //ივერია.-1890(13 ივნ.).-N1213.-გვ.1. - ტაძრის აღმ.მხრიდან ახალი შენობის კურთხევის თაობაზე.
9. "ერთი ჩვენი შემთხვევითი კორესპონდენტი..." //დროება.-1875(24 აგვ.).-N96.-გვ.2. - მეტეხის ტაძრის ნგრევის გამო.
10. ზაქარაია პ. თბილისი. ბორჯომი. ვარძია.- თბ., 1977. -გვ.6-7. - მოკლე ცნობა თბილისის მეტეხის ტაძრის შესახებ.
11. "თბილისის მეტეხის ღვთისმშობლის ეკლესიიდამ.." //დროება.-1878(1 სექტ.).-N176.-გვ,.2. - ერეკლე მეფისადმი მიძღვნილი ლექსის ტექსტიანი ქვის დაკარგვის გამო.
12. კარბელაშვილი მ., კინწურაშვილი ს., ჯანბერიძე ნ. თბილისის ხუროთმოძღვრული გზამკვლევი. -თბ., 1958.- გვ.162-165. - ტაძრის მოკლე ისტორია, არქიტექტურული და მხატვრული ანალიზი.
13. მეტეხი //ნაკაშიძე ლ. საქართველოს საქმიანი და გამოჩენილი ადამიანები.- თბ., 2003.-გვ.7. - მოკლე ცნობები ქართულ და ინგლისურ ენებზე.
14. მეტეხი //ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია. ტ.VI.- თბ.,1983.- გვ.614. - მეტეხის ღვთისმშობლის სახელობის ტაძრის ისტორიისა და ხუროთმოძღვრების შესახებ.
15. "მეტეხის ციხის ძირში.." //ივერია.-1898(25 სექტ.).-N206.-გვ.2. - ცნობა წმინდა შუშანიკის, წმინდა გიორგისა და ღვთისმშობლის სახელობის ნიშის აგების შესახებ.
16. მეფისაშვილი რ. - თბილისის "მეტეხის" ტაძარი //საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის მეცნიერებათა განყოფილების XVI სამეცნიერო სესია 1944 წლის 6, 8 და 9 მაისს. მუშაობის გეგმა და მოხსენებათა თეზისები.-თბ.,1944.-გვ.11. - მეტეხის ტაძრის ხუროთმოძღვრული ფორმებისა და დეკორატიული მორთულობის სისტემის ანალიზი.
17. საყვარელიძე თ. თბილისი, მეტეხი //ფრესკა.-1971.-N4.-გვ.19-20. - მეტეხის ტაძრის ისტორია და მისი ხუროთმოძღვრული დახასიათება.
18. ჯულაბაშვილი ლ. მეტეხი და შურის ციხე //ახალგაზრდა კომუნისტი.-1958.-7 ივნისი. - მეტეხის ტაძრისა და თბილისის ციხის მოკლე ისტორია.
19. მეტეხი //იამბე, ციხის ნაშალო. -თბ., 2007.- გვ.117-118. - მეტეხის შესახებ ხალხში გავრცელებული თქმულება. ტექსტს დართული აქვს ძეგლის ფოტო.
20. სართანია ი. - გავუფრთხილდეთ თბილისის კულტურის ძეგლებს //საბჭოთა ხელოვნება.-1968.-N11.-გვ.62-64. - მეტეხის, ნარიყალასა და ლურჯი მონასტრის მოკლე ისტორია.
21. ქართველიშვილი ვ. - მეტეხი // ჯვარი ვაზისა.-1988.-N3.-გვ.11-13. - ტაძრის ისტორია, ხალხში შემორჩენილი თქმულებები.
22. შაიშმელაშვილი ი. //ჩაუქრობელი დიდების ქალაქი.- თბ., 1987. - გვ.59-62. - მეტეხის ციხე, როგორც თბილისის თავდაცვითი სისტემის ძირითადი კომპონენტი.
23. წმ. შუშანიკის დღეობა //ცნობის ფურცელი.-1898(28 აგვ.).-N617.-გვ.2. - წმინდა შუშანიკის სახელობის დღის აღნიშვნა მეტეხის ტაძარში.
24. ჯავახიშვილი ივ. თხზ.ტ.III.-თბ.,1982.-გვ.334. - მოკლე ცნობა მეტეხის ციხის შესახებ.
25. ჯანაშვილი მ. დათვალიერება მეტეხის ტაძრისა //მწყემსი.-1884.-N18.-გვ.6-9. - მეტეხის ტაძრის მოკლე ისტორია და სიძველეთა აღწერილობა.
26. ჯანაშვილი მ. საქართველოს დედაქალაქი ტფილისი. -ქუთაისი, 1899. - გვ.164-165. - ტაძრის მოკლე ისტორია და მის აღმოსავლკეთ კედელზე შემორჩენილი წარწერის ანალიზი.
27. წმინდანთა ძვალთშესალაგი. მეტეხი //საქართველოს სულიერი საგანძური. წ.I.-თბ., 2005.- გვ.248-250. - მემატიანეთა ცნობა ცენტრალურ-გუმბათოვანი ტაძრის შესახებ, ხუროთმოძღვრული დახასიათება, შემკულობის აღწერილობა. ტექსტი ქართულ და ინგლ. ენებზე. დართულია ტაძრის ფოტოები.
28. ავლაბარი //ბერიძე თ. ძველი თბილისის გარეუბნების ისტორია.- თბ.,1977.- გვ.13-138. - მეტეხის ციხისა და ეკლესიის შესახებ არსებული ისტორიული წყაროებისა და უცხოელ მოგზაურთა ჩანაწერების მიმოხილვა, ეკლესიის მოკლე ისტორია და ხუროთმოძღვრული დახასიათება.
29. ბერიძე ვ. თბილისის ხუროთმოძღვრული ძეგლები //მეცნიერება და ტექნიკა.-1958.-N10.-გვ.20-24 //ძეგლის მეგობარი.-1971.-კრ.25.-გვ.24-25 //ბერიძე ვ. თბილისის მეტეხი //მეცნიერება და ტექნიკა .-1952.-N2.-გვ.18-21. - ანჩისხატის, სიონის, მეტეხის, ნარიყალას, ქაშვეთის, ლურჯი მონასტრის მოკლე ხუროთმოძღვრული დახასიათება. მონღოლების მძლავრობის დროს აგებული მეტეხის ტაძრის მშენებლობისა და დროთა განმავლობაში ფუნქციის ცვლილების თაობაზე.
30. ბერიძე ვ. და სხვა . //თბილისის მეტეხის ტაძარი.- თბ., 1969.- 100გვ. რეზ.რუს. და ფრანგ.ენებზე //საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის საზოგადოებრივ მეცნიერებათა განყოფილების XVI სამეცნიერო სესია 1944 წლის 6,8 და 9 მაისს. მუშაობის გეგმა და მოხსენებათა თეზისები.-თბ.,1944.-გვ.9-10. - ძეგლის ისტორია სამეცნიერო და ისტორიულ წყაროებზე დაყრდნობით.
31. თბილისის "მეტეხი" //ბერიძე ვ. ძველი ქართული ხუროთმოძღვრება. - თბ., 1974.-გვ.63.,163-164. - ვახტანგ გორგასალის მიერ აგებული ტაძრის სახელწოდების ეტიმოლოგია, მოკლე ისტორია და თანამედროვე მდგომარეობა - ზოგადი მიმოხილვა. მოცემულია ტაძრის ზომები. ტექსტს ახლავს ნახატები და ფოტოები (ტაბ.170-172).
32. მეტეხის ღვთისმშობლის შობის სახელობის ტაძარი //გუნია ირ. მცხეთა-თბილისის ეპარქიის ტაძრები:ენციკლოპედიური ცნობარი.- თბ., 2002.- გვ.97. - ტაძრის მშებლობის, აღდგენისა და ფუნქციის შესახებ. მოხსენიებულნი არიან: მეფე წმ. დიმიტრი თავდადებული (ტაძარი აღადგინა 1278-1289 წწ.,), ნიკოლოზ ჩოლოყაშვილი (ნიკიფორე ირბახი, (XV ს.), შარდენი , ვახტანგ V შაჰნავაზი, ერეკლე II (აღადგინა ტაძარი 1748 წ.), საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქი ილია II, ალ. ანთაძე, დეკანოზი აკაკი (მელიქიძე) მოკლე ისტორია. ტექსტს ერთვის ძეგლის ფოტო.
33. ბერიძე ვ. მეტეხი //გაზ. "კოლხეთი" (სენაკი).-1970(18 ივნ.).
34. ბილიხოძე ზ. მეტეხის ტაძარს ეყოფა შემოტევები //გაზ. "სახალხო განათლება".-2002(30 იანვ.).-გვ.VII. - ტაძრის დაარსების ისტორია, ისტორიული ბედი.
35. ბჟალავა დ., ჯაფარიძე ნ. - მეტეხი //გაზ. "ახალი 7 დღე".-1999(10-16 სექტ.).-გვ.19. - მეტეხის ღვთისმშობლის სახ. ეკლესიის აღმშენებლობის მოკლე ისტორია.
36. თარხნიშვილი მ. "ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი" ტაძარსა შინა... //გაზ. "სამშობლო".-1988(ივლ.).-N15.-გვ.6. -მეტეხის ტაძრისა და ანჩისხატის ეკლესიის ამოქმედების გამო.
37. კვირკველია თ. ისანი, მეტეხი, ავლაბარი //გაზ. "ლიტერატურული საქართველო".-1981(30 ოქტ.).-გვ.16. - თბილისის მშენებლობის ისტორიიდან.
38. კილაძე ლ. კილაძე ლ. ენთუზიასტებს - მხარდაჭერა! //გაზ. "თბილისი".-19753 ივლ.).-გვ.3. - მეტეხისა და მისი შემოგარენის კეთილმოწყობის გამო.
39. მაისურაძე ი. მეტეხი //გაზ. "თბილისი".-1978 (2 სექტ.).-გვ.3. - ტოპონიმ მეტეხის თაობაზე.
40. მარსაგიშვილი გ. მეტეხის ტაძარი //გაზ. "თბილისი".-1988(28 ოქტ.).-გვ.3. - ისტორიული ცნობები ტაძრის შესახებ.
41. მაჭარაშვილი გ.- მეტეხის ღვთისმშობლის ეკლესია // "მადლი".- 1998 (ივლ.-აგვ.).- გვ.1, 10.
42. მრევლიშვილი ს. წერილები რედაქციას //გაზ. "ლიტერატურული საქართველო".-1988(1 აპრ.).-გვ.6. -მეტეხის ტაძარში მოქმედი თეატრისათვის ახალი ბინის გამოყოფის თაობაზე.
43. საზოგადოებრივი აზრი და შედეგი //გაზ. "ლიტერატურული საქართველო".-1988(8 აპრ.).-გვ.10. - ვახტანგ გორგასალის მიერ აგებული ტაძრისათვის მისი თავდაპირველი დანიშნულების დაბრუნების გამო. იხ. ხატისკაცი ნ. "რეკენ ზარები" //"ლიტერატურული საქართველო".-1988.-N25.
44. სვანიძე ა. მეტეხი //გაზ. "თბილისი".-1978(10 ივნ.).-გვ.3. - მოკლე ისტორიული მიმოხილვა.
45. ქურდიანი ა. გავაცოცხლოთ ძველი "ისანი" //გაზ. "თბილისი".-1975(3 ივლ.).-გვ.3. - მეტეხისა და მისი შემოგარენის კეთილმოწყობის გამო.
46. ჩხენკელი ი. - რა არის აქ ცუდი? //გაზ. "თბილიაი".-1975(3 ივლ.).-გვ.3. - მეტეხის ტაძრის ეზოს კეთიმოწყობაზე.
47. ჭარხალაშვილი ქ. მეტეხის ტაძარი და მისი ისტორია //"დილის გაზეთი".-2001(4 ივლ.).-გვ.15.
48. ხატისკაცი ნ. - რეკენ ზარები //გაზ. "ქართული ფილმი".-1988(13 აპრ.).-გვ.3 //ხატისკაცი ნ. რეკენ ზარები //გაზ. "ლიტერატურული საქართველო".-1988(25 მარტი).-გვ.5. - ტაძრის აღდგენის თაობაზე.
49. ხომერიკი ნ. მეტეხის ღვთისმშობლის ტაძრის გადარჩენის დათარიღებისათვის //გაზ. "საქართველოს რესპუბლიკა".-2000(22 ივნ.).-გვ.4.
50. ჯინორია ო. კონტაქტები მტკიცდება //გაზ. "კომუნისტი".-1971(16 თებ.).-გვ.3. - ქ.ერფურტში მოლსდორფის სასახლეში დაცული უცნობი იტალიელი მხატვრის ტილოს - მეტეხის ტაძარი თბილისში - შესახებ.
51. მეტეხის ტაძარი //საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლები.-თბ.,2010.-გვ.19-22. - ტაძრის მდებარეობა, მოკლე ისტორიული მიმოხილვა. ტექსტს ერთვის ტაძრის ფოტოები.
|
