|
<უკან დაბრუნება
ბიჭვინთა (გაგრის რ-ნი), ბიბლიოგრაფია:
1. ამირანაშვილი შ. ქართული ხელოვნების ისტორია. - თბ., 1971. - გვ.244-245. - ბიჭვინთის ტაძრის მოკლე ხუროთმოძღვრული დახასიათება.
2. აფაქიძე ა. ბიჭვინთის არქეოლოგიური ექსპედიცია //საველე არქეოლოგიური კვლევა-ძიება 1973 წელს (მოკლე ანგარიშები). - თბ., 1974. - გვ.53. - მოკლე ცნობები ბიჭვინთის უძველეს ტაძარზე.
3. ახალი ამბავი //ივერია. - 1886. - N30 (7 ოქტ.). - გვ.2. - ბიჭვინთის მონასტრის გაუქმების გამო.
4. ბერიძე ვ. ადრეფეოდალური ხანის ქართული ხელოვნება //საქართველოს ისტორიის ნარკვევები. ტ.III. - თბ., 1973. - გვ.634. - ბიჭვინთის ეკლესიის იატაკის V-VI საუკუნის მოზაიკური წარწერის აღწერილობა.
5. ბიჭვინტა //ბერიძე ვ. ძველი ქართული ხუროთმოძღვრება.- თბ., 1974. - გვ.44-128. - X საუკუნის ჯვარგუმბათოვანი ნაგებობის -ბიჭვინთის საეპისკოპოსო ტაძრის აღწერილობა, ბიჭვინთა - უცხოურ ისტორიულ წყაროებში, ისტორიის ინსტიტუტის მიერ ჩატარებული გათხრების შედეგები.
6. ბიჭვინთა //ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია. ტ.II. - თბ., 1977. - გვ.422-423. - მოკლე ცნობები ბიჭვინთის ციხისა და საკათედრო ტაძრის ხუროთმოძღვრებასა და მხატვრულ გაფორმებაზე.
7. დავრიშაშვილი ი. ქართული ხუროთმოძღვრება //გუშაგი. - 1989. - N18. - გვ.68-69. - მოკლე ცნობები ტაძრის შესახებ.
8. კ. კოხისა და ო. სპენსერის ცნობები საქართველოსა და კავკასიის შესახებ. - თბ., 1987. - გვ.119-120. - ბიჭვინთის ტაძრის აღწერილობა (XIX საუკუნის ინგლისელი მოგზაურ ო. სპენსერის მიხედვით).
9. ლომოური ნ. ეგრისის სოციალური და კულტურული ვითარება. ქრისტიანობის მიღება //საქართველოს ისტორიის ნარკვევები. ტ.II. - თბ., 1973. - გვ.181-182. - ცნობები ბიჭვინთის ადრექრისტიანული ტაძრის მოზაიკის შესახებ.
10. ლორთქიფანიძე გ. ადრექრისტიანული ბაზილიკები ბიჭვინთის X ს. კათედრალის ეზოში //კულტურის ისტორიისა და თეორიის საკითხები. - თბ., 2000. - გვ.35-38. რეზ. ინგლისურ ენაზე. - ცნობები სამნავიანი ბაზილიკის (VI-VIII სს.) შესახებ.
11. ლორთქიფანიძე გ. ბიჭვინთა //ძეგლის მეგობარი. - 1977. ნაკვ.46. - გვ.38-42. - არქეოლოგიური გათხრების მასალები.
12. აფხაზეთის მატერიალური კულტურის ძეგლები და ეპიგრაფიკა (IX-XV სს.) ბიჭვინთის ტაძარი //მიბჩუანი თ. აფხაზეთი. ნაწ.I. - თბ., 2003. - გვ.192-196. - ძეგლის ისტორია წერილობითი წყაროების მიხედვით.
13. მიქელაძე თ. ბიჭვინთის ორაფსიდიანი ეკლესია //მასალები საქართველოსა და კავკასიის არქეოლოგიისათვის. III. - 1963. - გვ.125-131. - ბიჭვინთის ნაქალაქარის ხუროთმოძღვრული დახასიათება.
14. მოგზაურობა მისი მაღალ ყოვლად უსამღვდელოესობის არქიეპისკოპოსის პავლესი, საქართველოს ექსარხოსისა თბილისიდამ ბიჭვინტამდი და ძველი ბიჭვინტის სობორის კურთხევა // მწყემსი. - 1881. - N21. - გვ.4-5. - ტაძრის ისტორია და აღწერილობა.
15. პიწუნდა. ბიჭვინტა //მწყემსი. - 1893. - N18. - გვ.10-12. - ტაძრის მდგომარეობა, ისტორია და ხუროთმოძღვრული დახასიათება.
16. ოდიშელი მ. ბიჭვინთის ბაზილიკის მოზაიკის სიმბოლიკა //საბჭოთა ხელოვნება. - 1985. -გვ.73-81. - მოკლე ცნობები ბიჭვინთის მონასტერზე.
17. ბიჭვინთა -გამოკვლევის ნაწილი. ბიჭვინთის ღვთისმშობლის ეკლესია //რჩეულიშვილი ლ. ქართული ხელოვნების ისტორიის ნარკვევები. - თბ., 1994. - გვ.279-197. - ტაძრის აგების ისტორია, მდებარეობა, ისტორიული წყაროები ბიჭვინთის ტაძრის შესახებ; მშენებლობის თარიღის განსაზღვრისათვის; ვრცელი ხუროთმოძღვრული დახასიათება. ტაძრის აგების თარიღის შესახებ.
18. ციციშვილი ირ. ქართული ხელოვნების ისტორია. - თბ., 1995. - გვ.71-73. - ტაძარში აღმოჩენილი მოზაიკური იატაკის აღწერილობა. ტექსტს ახლავს მოზაიკური იატაკის ფოტო.
19. ფეოდალური ეპოქის ხელოვნება: ბიჭვინთა //ციციშვილი ირ. ქართული ხელოვნების ისტორია. - თბ., 1955. - გვ.41 - ბიჭვინთის ნაქალაქარის ტერიტორიაზე ჩატარებული გათხრების შედეგები. ტექსტს ახლავს საილუსტრაციო მასალა.
20. ყაუხჩიშვილი თ. ბიჭვინთის ბერძნული წარწერების გამო //ძიებანი საქართველოს და კავკასიის ისტორიიდან.- თბ., 1976. - გვ.83-87. - ტაძრის მოზაიკური წარწერის განხილვა.
22. ციციშვილი ირ. ქართული ხელოვნების ისტორია. - თბ., 1955. - გვ.64. - ბიჭვინთის ტაძრის (X ს.)მოკლე აღწერილობა.
23. ცინცაძე ვ. ნაქალაქარი ბიჭვინთა //ძეგლის მეგობარი. - 1971. - N26. - გვ.57-64. - განხილულია ძეგლის დაცვის საკითხები.
24. ყაუხჩიშვილი თ. აფხაზეთი. ბიჭვინთა //საქართველოს ბერძნული წარწერების კორპუსი.-თბ., 2004.-გვ.59-62. - ეკლესიის ნანგრევებისა და ღვთისმშობლის სახელობის კათედრალური ტაძრის წარწერების განხილვა.
25. ყაუხჩიშვილი თ. ბერძნული წარწერები საქართველოში. - თბ., 1951. - გვ.1-7. - ძეგლის მოკლე ხუროთმოძღვრული დახასიათება და აქ შემორჩენილი ბერძნული წარწერების ანალიზი.
26. შინაური ქრონიკა // დროება - 1883. - N215 (28 ოქტ.). - გვ.1-2. - ბიჭვინთის მონასტრის განახლების შესახებ.
27. შინაგანი ცნობები //დროება. - 1869. - N43 (23 ოქტ.). - გვ.1. - ტაძრის კურთხევის შესახებ.
28. ძველი ნაშთების განადგურების გამო //ცნობის ფურცელი. - 1901. - N1586 (19 სექტ.). - გვ.4. - მხატვარ ვ.ვ.ვერეშჩაგინის წერილი ბიჭვინთის ტაძრისადმი ბარბაროსული დამოკიდებულების გამო. ნ. დურნოვოს აზრი საქართველოს სიძველეთა დაცვაზე.
29. ჟან შარდენის მოგზაურობა სპარსეთსა და ახლო აღმოსავლეთის სხვა ქვეყნებში. - თბ., 1975. - გვ.132-133. - მოკლე ცნობები ბიჭვინთის ტაძარზე.
30. ბიჭვინთის ტაძარი //საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობა. აფხაზეთი. ტ.I.- თბ., 2007. - გვ.12. - ძველი ანტიკური ქალაქის-დიდი პიტიუნტის ფარგლებში მდებარე, X-XI საუკუნეების ტაძრის ისტორია, რესტავრაციის პერიოდები, მხატვრობის მოკლე აღწერილობა და ფოტოები (გვ.78). მოცემულია ტაძრის სიძველეთა აღწერილობა და ფოტოები(ღვთისმშობლის სახელობის ხატი - გვ.50; ბიჭვინთის ოთხთავი-გვ.70; მოზაიკა-გვ.84). ტექსტი ქართულ, რუსულ და ინგლისურ ენებზე.
31. ბიჭვინთა-წმიდა მოციქული ანდრია პირველწოდებულის საყდარი. ბიჭვინთა //საქართველოს სულიერი საგანძური.წ.I.-თბ.,2005.-გვ.130-132. - ბიჭვინთის ღვთისმშობლის ხატის ისტორია, მოკლე ცნობები V საუკუნით დათარიღებული სამნავიანი ბაზილიკის ნანგრევებისა და X-XI საუკუნეებში აგებული დიდი ტაძრის შესახებ. მოხსენიებულნი არიან:ევდემონ ჩხეტიძე (XVI ს.) და ა.მურავიოვი. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე. დართულია ძეგლის საერთო ხედის ორი ფოტო.
32. ბიჭვინტა //რჩეულიშვილი ლ. ქართული ხელოვნების ნარკვევები.-თბ.,1994.-გვ.279-291. - ტაძრის შესახებ არსებული ქართული და უცხოური ისტორიული წყაროებისა და სამეცნიერო ლიტერატურის მიმოხილვა, ვრცელი ხუროთმოძღვრული დახასიათება, შიდა და გარე სივრცის აღწერილობა. ტექსტს ახლავს მცირე ეკლესიის დეტალების ჩანახატი.
33. ბიჭვინთის ტაძარი //როგავა გ. რელიგია და ეკლესია აფხაზებში. - თბ., 2007. - გვ.143-147// როგავა გ. აფხაზეთის ისტორიის საკითხები. - თბ., 2009. - გვ.143-146. - ტაძრის მშენებლობის ეტაპები, ისტორია, ხუროთმოძღვრული ანალიზი უცხო და ქართული წყაროების მიხედვით. ტრადიციული გადმოცემები იოანე ოქროპირის, ანდრია პირველწოდებულისა და სიმონ კანანელის ტაძარში დაკრძალვის შესახებ . მოხსენიებულნი არიან: ჰეროდოტე, მწყემსმთავარი სტრატოფილე (IV ს.), დ.ბაქრაძე, ევდემონ ჩხეტიძე (აფხაზეთის პატრიარქი XVII ს.-ს მეორე ნახ.) მ.ბროსე, ნ.კონდაკოვი, ვ.ბერიძე.
34. ბიჭვინტა //ყაუხჩიშვილი თ. საქართველოს ბერძნული წარწერების კორპუსი. - თბ., 2004. - გვ.59-64. - ბიჭვინთის ტაძრის მოზაიკური (V-VI სს.) და ევდემონის კაპელის ფრესკული (XVI ს.) წარწერების პალეოგრაფიული აღწერილობა.
35. აფხაზეთის საეკლესიო ხუროთმოძღვრება //ხვისტანი რ. მასალები საქართველოს ქრისტიანული არქეოლოგიისათვის. - თბ., 2009. - გვ.5357. ტექსტი ქართ., რუს. და ინგლ. ენებზე. - ბიჭვინთის ყურეში აგებული ჯვარგუმბათოვანი ტაძრის (სამხრ.-დას.-ით: აბანო, სასახლე, ტაძრების ნაშთები)მოკლე აღწერილობა. მოხსენიებულია ლ. ხიმშიაშვილი.
36. იცით თუ არა... //გაზ. "ლენინური გზა"(თეთრიწყარო) -1973. - 25 სექტ. - გვ.4
37. კუჭავა ნ. ბიჭვინტა //გაზ. "სახალაო განათლება". - 2002. - 10 აპრ. - გვ.7. - ტაძრის ისტორიულ და არქიტექტურულ მნიშვნელობაზე.
38. ფაჩულია ვ. პიცუნდა //გაზ. "საბჭოთა აფხაზეთი". - 1956. - 1 ივნისი.
39. ჯანბერიძე ნ. ბიჭვინთის მოზაიკა //გაზ. "ლიტერატურული საქართველო". - 1968. - 9 აგვ. - გვ.4.
40. ჯოხაძე ი. ბიჭვინთის ტაძრის ისტორიიდან //გაზ. "ავანგარდი"(გაგრა). - 1957. - 15 სექტემბერი.
41. ყაუხჩიშვილი თ. ბიჭვინთის ბერძნული წარწერის გამო //წ.ძიებანი საქართველოსა და კავკასიის ისტორიიდან. - თბ., 1976. - გვ.83-87.
42. Бгажба О. Долгая жизнь Пицундского храма // газ. "Сов. Абхазия". - 1981 (19 фев.). с.4. - Об архитектуре памятника VII-X вв.
43. Шервашидзе Л. Некоторые стенные росписи на территории Абхазии. - Тб., 1971. - 187с. - Главной задачей исследования является попытка создать специальное искусствоведческое исследование и найти средновековым стенным росписям на территории Абхазии соответствующее место среди памятников Грузии а также Византии и стран находившимся в сфере ее влияния.
44. ქ.დიღმელაშვილი - ბიჭვინთის აბსიდის მოზაიკის სემანტიკის შესწავლისათვის - კავკასიოლოგიის საერთაშორისო სამეცნიერო-კვლევითი საზოგადოებრივი ინსტიტუტის ჟურნალი "ამირანი", 2011 წ., N23, გვ.136-146.
|
