|
<უკან დაბრუნება
საჩხერის რაიონის ისტორიული ძეგლები
- აბაშიძეების ეკლესია
- არგვეთის ანტ. ხანის ნამოსახლარი (არქეოლოგ.ძეგლი)
- ბაჯითის სამების ეკლესია (ლაპიდ. წარწ. - მე-11-12 ს)
- გორაძირის სამარხი და ნამოსახლარი (არქეოლოგიური ძეგლი, ანტიკ. ხანის)
- გორისას ეკლესია
- დარყის ეკლესიები (დარყას მთავარანგელოზისა და "ჭაბუკმთის" ბერთეკლესიები)
- დუნთას მთავარანგელოზის და გორიჯვრის ეკლესიები, (ლაპიდ წარწ.), სამარხი (გვ,ბრინჯ)
- ეხვევის ღვთისმშობლის ეკლესია, ეხვევის ეკლესია (ბარელიეფ, მე-11 ს., ლაპიდ წარწ.)
- კარბოულის სამარხები (ელინისტ.ხანის, არქეოლოგიური ძეგლი)
- მახათაურის ეკლესია
- მერჯევის წმ.სამების ეკლესია
- მოდინახეს ციხე, ნასახლარები
- ნაჩერქეზევი (არქეოლოგიური ძეგლი, ძვ.წ. III ათასწლ)
- ორღულის წმ.გიორგის ეკლესია
- პასიეთის გორასამარხი (არქეოლოგიუეი ძეგლი)
- პერევის სამარხი (განძი, გვ.ბრინჯ ხანის, არქეოლოგიური ძეგლი)
- რგანის ეკლესია (ლაპიდ წარწ.)
- საირხის წმ.ნიკოლოზის ეკლესია, საირხეს სამარხი (არქეოლოგიური ძეგლი)
- საჩხერის ეკლესიები (საჩხერის ღვთისმშობლის მიძინების და წმ.ნინოს ეკლესიები)
- სავანის წმ.გიორგის ეკლესია
- სპეთის ეკლესიები (XI ს)
- სხვიტორის მაცხოვრის ამაღლების ეკლესია
- ტბეთის ნაეკლესიარი ბზები
- ქორეთის მაცხოვრის ეკლესია (XI საუკუნე, ლაპიდ წარწ)
- ღვთაების ეკლესია (ზედა მაცხოვარი)
- ჩიხის ეკლესიები - ღვთისმშობლის (მე-12 ს - ლაპიდ. ჩუქურთმ), სამების ეკლესია და ციხე, სამარხი (ანტ.ხანის)
- ცხამის ეკლესია, ცხამის წმ.გიორგის ეკლესია
- ჭალის ეკლესიები (XVI-XVIII საუკუნეების, წმ.გიორგის და დრბოს მთაზე მდებარე ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიის ნანგრევები, (ფრესკ, წარწ.)
- ჭორვილის (ჭორვილა) წმინდა მარინეს სახელობის ეკლესია, ციხე (ფრესკის ფრაგმენტები)
- ხახეთის ნაეკლესიარი
- ჯალაბეთის ეკლესია
- ჯალაურთას ეკლესია, სამარხი (ელინისტ ხანის)
- ჯრიის კოშკის ნანგრევი და შვერილაბსიდიანი დარბაზული ტიპის ეკლესია
- ჯრუჭის მონასტერი (სოფელ ცხომარეთთან, XI ს)
საჩხერის არქეოლოგიური ძეგლები - სხვადასხვა დროის არქეოლოგიური ძეგლები ქ.საჩხერის ტერიტორიაზე და მის მიდამოებში. XIX საუკუნის 70-იან წლებში შემთხვევით აღმოჩენებს ყურადღება მიაქცია დ.წერეთელმა. არქეოლოგიური კვლევა ჩატარდა 1910 წელს (ექვთიმე თაყაიშვილი, 1939), 1945-1946 (ბ.კუფტინი), 1955 (ო.ჯაფარიძე), 1957 (ნ.ღამბაშიძე), 1966-1968 (ჯ.ნადირაძე). შესწავლილია ძვ.წ. III ათასწლეულის ძეგლები ადგილ ნაჩერქეზევში. საჩხერის ჩრდილოეთით გათხარეს მოდინახეს ციხე. მნიშვნელოვანი აღმოჩენებია სოფელ საირხეში. სხვადასხვა დროის არქეოლოგიური ძეგლები მიკვლეულია საჩხერის მიდამოებში: დუნთაში და ადგილ ჟალიეთში - გვიანდელი ბრინჯაოს ხანის განძები; სოფელ ჩიხაში - ადრინდელი ანტიკური ხანის ნამოსახლარი; გორაძირში - წინა ანტიკური და ანდრინდელი ანტიკური ხანის სამაროვანი და ნამოსახლარი; სოფლებში ჯალაურთასა და კორბოულში ელინისტური ხანის სამარხები. სოფელ პერევში - გვიანდელი ბრინჯაოს ხანის განძი და ადრინდელი ფეოდალური ხანის რკინის საწარმოო უბნები; სოფელ კალვათაში - რკინის ხანის სამეურნეო იარაღი; სოფელ არგვეთში - ადრინდელი ანტიკური ხანის ნამოსახლარი. აღმოჩენები ადასტურებენ, რომ ძვ.წ. III ათასწლეულიდან საჩხერის "ქვეყანა" მჭიდროდ იყო დასახლებული და კულტურულ - ეკონომიკური კავშირი ჰქონდა აღმოსავლეთსა და დასავლეთის უძველეს ცივილიზაციებთან.
წყარო: საჩხერის არქეოლოგიური ძეგლები
ქალაქ საჩხერის ადმინისტრაციული ერთეული:
საჩხერე - წმინდა ნინოს ეკლესია - 1904 – 1905 წ.წ.
ღვთისმშობლის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
საირხის ადმინისტრაციული ერთეული:
საირხის წმინდა ნიკოლოზის ეკლესია - XIX ს. (აღდგენა-რეაბილიტაცია ჩაუტარდა 2000 - 2018 წლებში);
ჭორვილა - მაცხოვრის ეკლესია - XIX ს. (1901 წ.)
ჭორვილა - წმინდა მარინეს ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
ჭორვილა - წმინდა გიორგის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
გორისის ადმინისტრაციული ერთეული:
გამოღმა არგვეთი - ღვთისმშობლის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
გორისა - თხმორისის წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX ს;
გორისა - ადაურის წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX ს;
ჭალოვანის ადმინისტრაციული ერთეული:
გორიჯვარი - წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX ს;
ლაღური, ნასოფლარი გორიჯვართან - ნაეკლესიარი მიძინებისა
ხვანი - ნასაყდარი - გვიანი შუასაუკუნეები;
ხვანი - კვირაცხოვლის ნაეკლეიარი - გვიანი შუასაუკუნეები;
ხვანი - წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX ს;
ღოდორა - წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX ს;
ჭალოვანი - წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია - XIX ს;
ჭალოვანი - ბუკულაურის წმინდა გიორგის ეკლესია
ჭალოვანი - ბარბარე წმინდისა - XI – XII ს.ს.
წმანი - ნაეკლესიარი - გვიანი შუასაუკუნეები;
ქვემო ლიჩი - ნაეკლესიარი საკვირაოსი - XIX ს.
წმანი - შენობის კვალი - გვიანი შუასაუკუნეები;
ბუკვეთის წმინდა გიორგის ეკლესია
ცხომარეთის ადმინისტრაციული ერთეული:
ცხომარეთი - ჯრუჭის მონასტერი - X ს;
მოხვა - წმინდა გიორგის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
უზუნთა - წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX ს;
ნასოფლარი ზედა ყვიჩორი - ეკლესიის ნანგრევები ცხრა ძმა ცაცხვის სახელწოდებით;
სამღვთო (ნანგრევები) - ადრეული შუა საუკუნეები;
ნასოფლარი გიგილოური - ნაეკლესიარი - ადრეული შუასაუკუნეები;
ჯალაურთის ადმინისტრაციული ერთეული:
ჯალაურთა - წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX-XX ს.ს;
ჯალაურთა - წმინდა ღვთისმშობლის ეკლესია - განვითარებული შუასაუკუნეები;
მოძვი - იოანე ნათლისმცემლის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
მოძვი - წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX-XX ს.ს;
ქორეთის ადმინისტრაციული ერთეული:
ქორეთი - უდერძის წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX ს;
ქორეთი - მაცხოვრის სახელობის ეკლესია - XI ს;
კალვათა - სამების ეკლესია - XIX-XX ს.ს;
არგვეთის ადმინისტრაციული ერთეული:
სავანე - წმინდა გიორგის ეკლესია - XI ს;
სავანე - წმინდა ნიკოლოზის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
მახათაური - თედორეწმინდას ეკლესია - XI ს;
ეთო-ეხვევი - დედა ხვთისას ეკლესია - XI ს;
სარეკის ადმინისტრაციული ერთეული:
სარეკი - ღვთაების ეკლესია - გვიანი სუასაუკუნეები;
სარეკი - დედა ღვთისას ეკლესია - XIX-XX ს.ს;
სარეკი - ეკლესია ოქონიგვერდი - გვიანი შუასაუკუნეები;
ბაჯითი - სამების ეკლესია - განვითარებული შუასაუკუნეები;
ბაჯითი - ახალი სამების ეკლესია - XIX ს;
ქვემოხევი - მთავარანგელოზის ეკლესია - XIX ს;
კორბოულის ადმინისტრაციული ერთეული:
შომახეთი - ზარნალის წმინდა გიორგის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
შომახეთი - წმინდა ნიკოლოზის ეკლესია - XIX ს;
ძლევის წმინდა გიორგის ეკლესია - 1875 წ;
ნიგვზარა - იოანე ნათლისმცემლის ეკლესია - განვითარებული შუასაუკუნეები;
ღვთისმშობლის ეკლესია - 1878 წ;
მერჯევის ადმინისტრაციული ერთეული:
მერჯევი - ანგაროულის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
მერჯევი - სამების ეკლესია - XIX ს;
ივანწმინდა - ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
ჭალის ამინისტრაციული ერთეული:
ჭალა - ლაშეების ეკლესია - განვითარებული შუასაუკუნეები;
ჭალა - წმინდა გიორგის ეკლესია, აბაშიძეების - გვიანი შუასაუკუნეები;
ჭალა - მთაწმინდის წმინდა გიორრრგის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
სპეთი - ზედა მაცხოვრის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
სპეთი - წმინდა გიორგის ჯვარცმის ეკლესიის ნანგრევები - გვიანი შუასაუკუნეები;
დრბო - ყველაწმინდას ეკლესია - 1510 წ;
დარყა - ბერეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
დარყა - ეკლესიის ნანგრევები - განვითარებული შუასაუკუნეები;
დარყა - წმინდა გიორგის ეკლესია - განვიტარებული შუასაუკუნეები;
დარყა - მთავარანგელოზის ეკლესია - 1906-1907 წ.წ;
ნასოფლარ დავაეთის ეკლესია - XIX ს-ის II ნახევარი;
პერევი - საჯვარიის წმინდა გიორგის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
ჯრია - წმინდა გიორგის ეკლესია - XIX ს;
ღონა - მთავარანგელოზის ეკლესია - XIX ს;
ნასოფლარ ჭლეების ეკლესია
ჭიტაეთის ნაეკლესიარი
ჩიხის ადმინისტრაციული ერთეული:
ჩიხა - ზედა სამების ეკლესია - XI ს;
ჩიხა - ქვედა სამების ეკლესია - 1910 – 2003 წ.წ;
ჩიხა - დედა ღვთისას ეკლესია საქალებოთი და იაკობაშვილების ციხე-კოშკით - XI – XII ს;
ორღული - წმინდა გიორგის ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
სხვიტორი - მაცხოვრის ამაღლების ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
მაშოს ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
ნასახტარი - განვითარებული შუასაუკუნეები;
კვერეთი - ნაეკლესიარი - განვითარებული შუასაუკუნეები;
დუნთა - საკვირაო ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
დუნთა - მთავარანგელოზის ეკლესია – XIX ს;
გორიჯვრის წმინდა გიორგის ეკლესია - განვითარებული შუასაუკუნეები, შემდგომში ერთნავიანი ბაზილიკა აგებულია XX ს;
სხვიტორი - ღვთისმშობლს ეკლესია - გვიანი შუასაუკუნეები;
სხვიტორი, აკაკი წერეთლის სახელმწიფო მუზეუმის ეზო - კარის ეკლესია;
წყარო: http://www.sachkhere.gov.ge/ge/eklesia-monastrebi/details/5?fbclid=IwAR1c4nueqde3fTYlpgIZRdVUZSwOywC_Fp_TVQMpYNyAARP3XOAzXMQ_OvU
|
