|
<უკან დაბრუნება
ფოტოს წყარო: http://kakheti.gov.ge/index.php
თელავის რაიონის ისტორიული ძეგლები:
- თელავი - ისტორიული ქალაქი, რაიონის ცენტრი, თელავის ბატონის ციხის კომპლექსი (გალავანი, სასახლე), როსტომის აბანო, აკლდამა დავით რექტორის ქუჩაზე, დაბახანა, ეკლესია ქართველების სასაფლაოზე (მე-19 ს.), ეკლესია სომხების სასაფლაოზე (მე-19 ს.), ვახვახიშვილების ციხე, თელავის ისტორიული მუზეუმი, მარანი (ნადიკვრის ჩიხში, მე-18 ს.), სავაჭრო რიგი, ისტორიული საცხოვრებელი სახლები, ღვთაების ეკლესია (V-VI სს.), ღვთისმშობლის ეკლესია (მე-19 ს.), ყორჩიბაშიშვილების ციხე (მე-18 ს.), ძველი გალავანი, ძველი სახელოსნოები, წმ.ბარბარეს ეკლესია (ნანგრ.), წყარო (მე-18 ს.), ისტორიული ჭიშკრები, ჯვარპატიოსნის ეკლესია (ნაწანწრის ხეობაში, გვ.შუა საუკ.).
- აკურა - ისტორიული სოფელი, დედათა მონასტერი: აკურის მამადავითის ეკლესია, ელიას ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია, სამების ეკლესია, საწნახელი, ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია
- ართანა - დედოფლის ნასახლარები, იულთას ნასოფლარი, კვირიას ეკლესია, ნასოფლარი და სამაროვანი, ორმოცნის საყდარი, ღვთისმშობლის სამი ეკლესია, ცხრაკარას ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია, წმ.თევდორეს ეკლესია, წმ.ნინოს ეკლესია,
- ახალი შუამთის ხახულის ღვთისმშობლის დედათა მონასტერი (იხ.ვარდისუბანი)
- არტოზანის წმ.შიოს ეკლესია
- ახატელი, ახატანი - ისტორიული სოფელი, მაცხოვრის ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია, ციხე -დარბაზი, ღვთაების ეკლესია (მე-18 ს.)
- ახშანის გორისჯვრის ეკლესია VI-XIII სს (ფრესკ), წმ.ელიას ეკლესია XIV-XVIII სს, მაცხოვრის ეკლესია XIV-XVIII სს.
- ბუშეტი, ბუშატი - ნათლისმცემლის ეკლესია, სვეტიცხოვლის ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია (XVIII ს)
- გულგულა, გოლგოთა, ტყეტბა - დიმიაანთ კოშკი, კვირაცხოვლის ეკლესია, სამნავიანი ბაზილიკა, ნატკორის ეკლესია, ოლიების მიწის სამაროვანი, სათვალისწყლის სამაროვანი, ყვავის საყდარი, ყველაწმინდის ეკლესია - ყოვლადწმინდა, წმ.გიორგის ეკლესია, ჩაველაანთ ციხე.
- ვანთა - იოანე ნათლისმცემლის ეკლესია, მაცხოვრის ეკლესია (XIV-XVIII სს) და სასახლე (X-XII სს), ეკლესია "ნაწერი", სამაროვანი, სამარხი, სამების ეკლესია, საღანძილის ეკლესია, ქვაბების კომპლექსი, ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია
- ვარდისუბანი - ისტორიული სოფელი, აღდგომის ეკლესია, ახალი შუამთის ხახულის ღვთისმშობლის დედათა მონასტერი, ორი ეკლესია (სკიტი), ეკლესია სასაფლაოზე (გვ.შუა საუკ.), ეკლესია მინდორში (გვ.შუა საუკ.), ეკლესიების კომპლექსი ყარაულაანთ უბანში: (ღვთისმშობლის, სვეტიცხოვლის, სამრეკლო), თეთრი გიორგის ეკლესია, კვირიკეს ეკლესია, მარანი, სამი ნაეკლესიარი - ნანგრევები, ნათლისმცემლის ეკლესია, ორმოსამარხი, ორმოცსაყდარი, სამების ორი ეკლესია, სამარხი, საცხოვრებელი კომპლექსი, ბუნებრივი მონოლითი - ქვა, ღვთისმშობლის ეკლესია, ყარაულაანთ ციხე, ყველაწმინდის ეკლესია, ძველი შუამთის სამონასტრო კომპლექსი (სამნავიანი ბაზილიკა, ორი გუმბათიანი ეკლესია.
- ეკლესია "შიოს მარანი" (XIII-XIV სს. ფრესკა)
- ზემო ხოდაშენის საჩინოს ორი ეკლესია (ფრ. XIV და მცირე ეკლ- X-XI სს)
- თეთრიწყლების ეკლესიის ნანგრევები (ს.დას. ტყიან ბორცვზე), კუნტურის (კუნტუს, კუნტუზის, კუნძულის) საყდარი, ნაეკლესიარი აბიკას და საყორნის გორაზე, ს.სამხრ-დას - ნაეკლესიარი, სადგომი სოფელში (ქვედა პალეოლითი), სამაროვანი (ძვ.წ. II-I ათასწლ, შუა სოფელში), სამაროვანი ნაშალა, ფსიტის (ფსიტიანის, საფსიტეს) ციხე.
- იყალთოს კომპლექსი (ფერიცვალების ეკლესია, სამების ეკლესია, სამრეკლო, ყველაწმინდის ეკლესია, სატრაპეზო, იყალთოს სამება, სამეკლესიიანი ბაზილიკა, იყალთოს აკადემიის შენობა, საწნახელები, წმ.ნინოს ეკლესია); წმ.სტეფანეს ეკლესია მე-6 ს., ნათლისმცემლის (XVII-XVIII სს) და მთავარანგელოზის ეკლესია XVII-XVIII სს.), ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია, წმ.ელიას ეკლესიები, ბოჭორმის ეკლესია, ვარდის ღვთისმშობლის ეკლესია, იოანე მახარებლის ეკლესია. კვირაცხოვლის ეკლესია. კოშკი, მაყაშვილების ციხე, მიქაელ მთავარანგელოზის ეკლესია. ნაეკლესიარი, ნათლისმცემლის ორი ეკლესია, ნაციხარი, სამაროვნები.
- კისისხევი - ისტ.სოფელი, ბახუტაანთ ეკლესიის კომპლექსი, ღვთისმშობლის ეკლესია (მე-6-7 სს.), ყველაწმინდას ეკლესია, კისისხევის ციხე (XVI-XVIII სს); კონდამიანი (წმ.კოზმასა და დამიანეს მონასტრის ეკლესია VI-VII სს. სენაკები), კონდამიანის ქვაბები, კოშკი, ნათლისმცემლის შობის ეკლესია და კოშკი, რიგის ორი საყდარი, საფლავის ქვები კლდეში, სამაროვანი, საცხოვრებელი სახლი (მე-19 ს.-ის), ფოშტის საყდარი, ღვთაების ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესიის კომპლექსი, ყველაწმინდის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია, წმ.ნინოს ეკლესია, ჯირკიანის საყდარი, თეთრანა საყდარი V-VII.
- კონდამიანის ეკლესია (კისისხევთან)
- კონდოლი - ისტ.სოფელი, ალაზნის (თამარის) არხი, გავაზის მკლავის ნიში, ნათლისმცემლის ეკლესია (VI ს.,), კვირაცხოვლის ეკლესია (XVIII ს.) და სამრეკლო, წმ.სტეფანეს ეკლესია, კოშკი, მაცხოვრის ეკლესია მთავარანგელოზის ეკლესია, საბერეების ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.გიორგის ორი ეკლესია, წმ.მარიამის ეკლესია, ჭიკაანთ ღვთისმშობლის ეკლესია.
- კურდღელაური - ისტ.სოფელი, ბედოიანთ ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია, კავთის ეკლესია, კვირაცხოვლის ეკლესია, კოშკი, ფოხორაულების ნამოსახლარი (გვ.ბრინჯ. ხანა), ყვავის საყდარი (მე-6 ს.), ეკლესია "ყვავიჭამია" (შუა საუკ.), წმ.კვირიკეს ეკლესია (გვ.შუა ს.), წმ.სტეფანეს ეკლესია.
- ლალისყურის ციხე-გალავნის კომპლექსი, ანტონის ჯვრის ეკლესია, თამარ მეფის ნატახტარი, ღვთისმშობლის ეკლესია, წყაროსთავის წმ.გიორგის ეკლესია.
- ლაფანყურის ბოჭისგორის საყდარი, დევისხვრელის ეკლესია, თამარის კოშკი, იახსარის ხატი, კიპორჭების ციხე, ლაშარის ჯვარი, მაჩხაურის სასახლე, ნაკოშკარი, სამარხი (ძვ.წ. II ათასწლ.), ტორნისის ღვთისმშობლის ეკლესია (მე-7-8 სს.).
- ლეჩურის ბზიანის ეკლესია (მე-8-9 სს.).
- ნასამხრალი - ეკლესიების კომპლექსი სასაფლაოზე (ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია).
- ნადკორას ბაზილიკა (VI ს)
- ნაფარეული - ისტორიული სოფელი, ნათლისმცემლის ეკლესია (ადრ.შუა საუკ.), ღვთაების ეკლესია (მე-18 ს.), ციხე-გალავანი, ნაფარეულის ღვთისმშობელი, წმ.გიორგის ეკლესია (განვ.შუა ს.), წმ.კოპალა, წმ.მარიამი და სამების ეკლესიები.
- რუისპირი - ისტორიული სოფელი, დედა მარიამის ეკლესია, კვირაცხოვლის ეკლესია, მარიამწმინდის ეკლესია, ლომისას ეკლესია, ნაეკლესიარი და ნამოსახლარი, ადამაანთ ციხე, ყველაწმინდის ბაზილიკა (მე-6 ს.), წმ.თევდორეს ეკლესია (მე-6 ს.), წმ.შიოს ეკლესია ("შიოს მარანი" (მე-12 ს.), ეკლესია ”ახატელა", ამაღლება, ციხე-დარბაზის კომპლექსი, ციხისჯვრის ეკლესია (მე-17-18 სს), რუისპირის ციხის ჯვარი, რუისპირის წმ.ნიკოლოზის ეკლესია (მე-19 ს.), წმინდა ღვთისმშობელი, ეკლესია ”ხატიანისა” ლამისუბნის სასაფლაოზე.
- სანიორე - მარიამწმინდის ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია.
- ფშაველი - ისტორილი სოფელი, ეკლესია მთის წვერზე, იფნიაანთ ღვთისმშობელი, კოშკი, ფშაველის "კოხტა ღვთისმშობლის" კომპლექსი, წმ.ესტატეს ეკლ, ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლ., იოანე მახარობლის ეკლ., ზვარელის წმ.გიორგი, ტალის ციხე, ციხე - გალავნის კომპლექსი, საწნახელები, ციხეები (სოფლიდან სამხრეთით)
- შალაური - ეკლესიების კომპლექსი (სოფლსი ზემოთ სასაფლაოზე): ღვთისმშობლის, წმ.გიორგის, სამრეკლო; კვირაცხოვლის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია, წმ.ბარბარეს ეკლესია, შალაურის სვეტიცხოვლის ეკლესია, ფიჭვიანის საყდარი, ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.კვირიკეს ეკლესია, ჯვარპატიოსნის ეკლესია.
- შუამთის სამონასტრო კომპლექსი (ახალი შუამთის ღვთისმშობლის ეკლესია, სამრეკლო, ბაზილიკა, გუმბათიანი ტაძარი, გუმბათიანი ეკლესია)
- ქვემო ხოდაშენის კოშკი (სანდრიაანთ ციხე), ამაღლების ეკლესია, ამიდასტურის ეკლესია (მე-8-9 სს.), აღდგომის ეკლესია, ეკლესია სანდრიაანთხევის ნაპირზე, ეკლესია სასაფლაოზე, ნადარბაზევი, ხუთი ნაეკლესიარი, ორმოცის ეკლესია, სამების ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია, წივილაშვილების სახლი, წმ.გიორგის ეკლესია.
- წინანდალი - ისტორიული სოფელი, დანგრეული ეკლესია ქვემო უბანში, ეკლესიების კომპლექსი: (ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ. გიორგი), თეთრაანის ეკლესია (8-9 სს.), ჭავჭავაძეების საგვარეულო მამულის კომპლექსი: კარის ეკლესია (XVIII ს), წმ.დემეტრეს ეკლესია, ნათლისმცემლის ორი ეკლესია, ნამოსახლარები და სამაროვნები, საფარისას წმ.გიორგის ეკლესია და სამრეკლო, ტოღნიანის წმ.გიორგის ეკლესია.
|
