<უკან დაბრუნება ...<<<ციხე - ქალაქები და კოშკები>>>

მეგალითები (მეგა... "დიდი" და ...ლითი "ქვა"), უზარმაზარი, დაუმუშავებელი და დამუშავებული ქვის ლოდებისაგან აღმართული ნაგებობა. საქართველოში მათ გმირთ ნაკვეთებს, დევთა ნასახლარებსა და ქვაკაცებს უწოდებდნენ. მეგალითური კულტურის დამახასიათებელი ძეგლები: დოლმენი, მენჰირი, კრომლეხი, ქვაყუთები, დახურული კორიდორები. მეგალითები გავრცელებულია მთელს მსოფლიოში, უმთავრესად ზღვისპირა რაიონებში, გარდა ავსტრალიისა. მეგალითები ევროპაში ძირითადად თარიღდება ენეოლითისა და ბრინჯაოს ხანით (ძვ.წ. III-II ათასწლეული). ინგლისის მეგალითები განეკუთვნება ნეოლითის ხანას. მეგალითების დანიშნულება ყოველთვის არ არის გარკვეული. უმთავრესად ისინი სამარხებია ან დაკრძალვის კულტს უკავშირდება. როგორც ჩანს, მეგალითები სათემო ნაგებობებია. პირველყოფილი ტექნიკის პირობებში მათი აღმართვა რთული იყო და მრავალი მუშახელი სჭირდებოდა.

http://ka.wikipedia.org/wiki/

მელიქსეთ-ბეგი ლ., მეგალითური კულტურა საქართველოში, თბ., 1938

თრიალეთის მეგალითები

• გოხნარის მეგალითები
• ავრანლოს მეგალითები
• ჩხიკვთას მეგალითური ციხე
• ბეშთაშენის ციხე
• ნარდევანის ციკლოპური ციხე
• სანთას მეგალითური ციხე
• გუმბათის ციხე - გალავანის ნანგრევები
• ოზნის მეგალითური ციხე
• წყურვეთი (საღირეთი)
• თეჯისის (ჩოლაყის) მეგალითები
• მამულო - პანტიანის მეგალითები

ჯავახეთის მეგალითები

• აბულის ციხე
• შაორის ციხე
• ტაბაწყურის მეგალითი
• მეგალითები ფოკაში
• ყაურმას "ყალა"
• ბუღდაშენის ნაციხარი
• ხანჩალის (ხვანჩალის) მეგალითები
• მადატაფას მეგალითები
• საროს მეგალითები

ბაკურიანი - თორის მეგალითები

აფხაზეთის მეგალითები

ლაზეთის მეგალითები

უძველესი და ანტიკური დროის ხუროთმოძღვრება // ვ.ბერიძე ძველი ქართული ხუროთმოძღვრება, თბ., 1974, გვ.11-16

მეგალითური ანუ ციკლოპური მშენებლობა აგრეთვე არ იყო უცხო ამიერკავკასიასა და, კერძოდ, საქართველოსთვის. მეგალითების ზუსტი დათარიღება ძნელია: ზოგ მკვლევარს მიაჩნია, რომ უძველესი ნიმუშები შეიძლება III ათასწლეულსაც მიეკუთვნოს. მეგალითური შენობებით განსაკუთრებით მდიდარია თრიალეთი. აქ აღმოჩენილია დაუმუშავებელი ლოდებით ნაშენი სიმაგრეები და საცხოვრებელი კომპლექსები. წყობა მშრალია, დუღაბის გარეშე. საცხოვრებელ და საკულტო (სარწმუნოებრივ) ნაგებობათა გარდა, ადრევე შემუშავდა სამარხების არქიტექტურაც.

http://www.youtube.com/watch?v=dt8Ex3iRKC4&feature=related

თ.ჩაგელიშვილი - გაქვავებული ქალაქები

• ბუბა კუდავა - ტაო-კლარჯეთის მეგალითური ძეგლები
• გ.ნარიმანაშვილი, ზ. მახარაძე, კ.ხიმშიაშვილი, ნ.შანშაშვილი - ციკლოპური ნამოსახლარების შესწავლისათვის

http://www.youtube.com/watch?v=1kO0TDj8x8M

Док.Фильм "Неизвестный Кавказ" - "REGION-TV"  от 24.03.2010 г

• უძველესი საქართველო
• ციხე - ქალქები, კოშკები და სხვა ნაგებობანი