<უკან დაბრუნება

ხაშურის რაიონის ისტორიული ძეგლები:

1. ქალაქი ხაშური (ისტ.ქალაქი, წმ.გიორგის ეკლესია - იგივე ბერძნების ეკლესია, გორათის ეკლესია, იოანე  წინასწარმეტყველის ეკლესია, იოანე  ნათლისმცემლის ეკლესია, კოშკი, წმ.გიორგის ეკლესია, ჭალის ეკლესია)

2. აგარების ეკლესია (სოფ.გომი)

3. ალი (ისტორიული სოფელი, ალის განძბი, დედაღვთისა ეკლესია, კვირაცხოვლის ეკლესია, ნაქალაქარი, ღვთისმშობლის ეკლესია, უსანეთის ეკლესია, ჯანიაურების ეკლესია)

4. ახალსოფელი (ოსიაურის საკრ.: ნამოსახლარი და მაცხოვრის ეკლესია, სამაროვანი)

5. ბეღლეთი (ქვიშხეთის საკრ.: ნამოსახლარი და წმ.გიორგის ეკლესია, წმ.გიორგის მეორე ეკლესია)

6. ბიჯნისი (სურამის საკ.: წმ.მარინეს ეკლესია)

7. ბრილი (ალისსაკრ.: ბრილის ჯვარი, ეკლესია ბერისა, სომხების საყდარი, ქვაბთაკერის წმ.ნინოს ეკლესია, ღვთაების ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია)

8. ბულბულისციხე (ქვიშხეთის საკრ.: ქვიშხეთის ციხე)

9. ბუღაურა (სურამის საკრ.: წმ.მარინეს ეკლესია)

10. გალანძირი (ნამოსახლარი, იხ. სოფელი ქვიშხეთი)

11. გვერდისუბანი (ამაღლების ეკლესია)

12. გოლას საყდარი (იხ.სოფ.მიწობი - წმ.სტეფანეს ეკლესია)

13. გომი (აგარების ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია, კოშკი)

14. გორგოტი (იხ.სოფ.ტკოცა)

15. დამჩხრეულა (ცხრამუხის საკრ: წმ.გიორგის ეკლესია)

16. დიდი ბეკამი (ეკლესია კვართა, სავანეთის წმ.გიორგის ეკლესია, სამრეკლო, სარკოფაგი)

17. დიდი თხინალა (ხცისის საკრ.: ნაეკლესიარი - ღვთისმშობლის ეკლესია)

18. დიდი სატივე (გომის საკრ.: სამების ეკლესია, სამრეკლო)

19. დიდი ფლევი (წმ.გიორგის ეკლესია, წმ.გიორგის მცირე ეკლესია)

20. დიდი ყელეთი (წრომის საკრ.: კოშკი, ლაღიჯვრის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია)

21. დიდი ხავლეთი (წრომის საკრ.: ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.მარინეს ეკლესია)

22. დიდი ხალები (მაცხოვრის ეკლესია, ქარტის ეკლესია )

23. დუმაცხოვო (ალის  საკრ.: წმ.კვირიკეს ეკლესია)

24. ელიას ეკლესია (იხ.სოფელი სავანისუბანი - წმ.გიორგის ეკლესია)

25. ვაყა (დედაღვთისას ეკლესიის კომპლექსი - კოშკური ეკლესია; სომანეთის ღვთისმშობლის ეკლესია, ღვთისმშობლის  ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია)

26. ზემო აძვისი (ალის საკრ.: მაეკლესიარი - სამების ეკლესიის ნანგრევები)

27. ზემო ბროლოსანი (წაღვლის საკრ.: ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია )

28. ზემო ოსიაური (ზღუდერის წმ.გიორგის ეკლესია, სამრეკლო)

29. თაგვეთი (ცხრამუხის საკრ.: ნასოფლარი, ღვთისმშობლის ეკლესია)

30. იტრია (კოშკი, ღვთისმშობლის ტაძრის კომპლექსი, სამრეკლო)

31. კვერცხობის ეკლესია (იხ. სოფ.ნაბახტევი)

32, კლდისწყარო (ალის საკრ.: წმ.გიორგის ეკლესია)

33. კლდისწყარო (წაღვლის საკრ.: ნაეკლესიარი, წმ.მარიამის ეკლესია)

34. კრისხევი (ხცისის საკრ.: ეკლესია ძველი ჭეშმარიტი, ნასოფალრი,)

35. ლაღიჯვრის ეკლესია (იხ.სოფ.დიდი ყელეთი)

36. ლებრუმის ღვთისმშობლის ეკლესია (იხ. სოფ.ქემფერი)

37. მთაწმინდის ეკლესია (იხ.სოფ.ქვიშხეთი)

38. მიწობი (ხცისის საკრ.: მაეკლესიარი კვირცხოვლის ეკლესია, ნათლისმცემლის ეკლესია,  წმ.გიორგის ეკლესია, წმ.მარინეს ეკლესია; წმ.სტეფანეს ეკლესია)

39. მონასტერი (ქვიშხეთის საკრ.: ღვთისმშობლის ეკლესია)

40. მცხეთის ჯვარი (ალის საკრ.: წმ.მარინეს ეკლესია)

41. ნაბახტევი (ალის საკრ.: დედაღვთისა, იოანე ნათლისმცემლის ეკლესია, კვერცხობის ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია)

42. ნადარბაზევი (წრომის საკრ.: დედაღვთისა)

43. პატარა თხინვალა (ხცისის საკრ.: წმ.გიორგის ეკლესია)

44. პატარა ფლევი (სამყვირალოს წმ.გიორგის ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია)

45. პატარა ხალები (ნაეკლესიარი - წმ.გიორგის სახ; ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია)

46. რბონა (ცხრამუხის საკრ.: ნაეკლესიარი - იოანე ნათლსიმცემლის, წმ.გიორგის ეკლესია)

47. რუსაანთუბანი (ქვიშხეთის საკრ.: წმ.ანდრიას ეკლესია)

48. სავანეთის წმ.გიორგი (იხ.სოფ.დიდი ბეკამი)

49. სავანისუბანი (ქვიშხეთის საკრ.: წმ.გიორგის ეკლესია - ელიას ეკლესია, სამრეკლო)

50. სათივე (ქვიშხეთის საკრ.: ღვთისმშობლის ეკლესია)

51. სამყვირალოს წმ.გიორგის ეკლესია (იხ. სოფ.პატარა ფლევი)

52. სარმანიშვილისკარი (ქვიშხეთის საკრ.: ნაეკლესიარი - ღვთისმშობლის ეკლესია, ნათლისმცემლის ეკლესია)

53. სომანეთის ღვთისმშობლის ეკლესია (იხ.სოფ.ვაყა)

54. სურამი (ისტ. დაბა, ამაღლების ეკლესია, გუმბათოვანი ეკლესია და სამრეკლო, სურამის ციხე; ღვთაების ეკლესია, ღვთისმშობლის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია)

55. ტაუსას ეკლესია (იხ. სოფ ტაშისკარი -წმ.გიორგის ეკლესია)

56. ტაშისკარი (ქვიშხეთის  საკრ.: ჩიკორის ეკლესია, წმ.გიორგის ეკლესია)

57. ტეზერი (ქვიშხეთის საკრ.: პატარა გორა - გვ.ბრინჯაოს ხანის ნამოსახლარი, ხახუტის ღვთისმშობლის ეკლესია)

58. ტკოცა (ფლევის საკრ.: გორგოტი - გვ.ბრინჯაოს ხანის ნამოსახლარი, ეკლესია, სამაროვანი - გორგოტის ძირეები)

59. ულუმბის ღვთისმშობლის ეკლესია (იხ.სოფ.ალი)

60. ურთხვა (სურამის საკრ.: წმ.გიორგის ეკლესია და სამრეკლო)

61. უსანეთის ეკლესია (სოფ. ალი - ნაქალაქარი)

62. უწლევი (ალის საკრ.: ნაეკლესიარი, ჭოშორას წმ.გიორგის ეკლესია - ნანგრევები, ღვთისმშობლის ეკლესია)

63. ქარტის ეკლესია (იხ.სოფ.დიდი ხალები)

64. ქაშვეთი (ცხრამუხის საკრ.: წმ.გიორგის ეკლესია)

65. ქემფერი (ცოცხნარის საკრ.: ლუბრუმის ღვთისმშობლის ეკლესია, წვერიანას საყდარი - ნანგრევები, წმ.გიორგის ეკლესია)

66. ქვაბთაკერის წმ.ნინოს ეკლესია (იხ.სოფ.ბრილი)

67. ქვემო აძვისი (გომის საკრ.: ღვთისმშობლის ეკლესია)

68. ქვემო ბროლოსანი (წაღვლის საკრ.: წმ.ელიას ეკლესიის ნანგრეევბი)

69. ქვიშხეთი (ისტ.სოფელი, აღდგომის ეკლესია, კოშკი, მთაწმინდის ეკლესია, წმ.მარინეს ორი ეკლესიის ნანგრევები, ნამოსახლარი გალანძირი, ფერიცვალების ეკლესია, ქვიშხეთის ციხე - იგივე ბულბულის ციხე, წმ.გიორგის ეკლესია, კოშკი, წმ.ელიას ეკლესია)

70. ქინძათი (ალის საკრ.: წმ.გიორგის ეკლესია)

71. ღართა (ხალების საკრ.: ისტ.სოფელი, ეკლესიის ნანგრევები)

72. ღვრიაწყალი (ხალების საკრ.: გვ.ბრინჯაოს  ხანის ნამოსახლარები)

73. ყიფიანთუბანი (ქვიშხეთის საკრ.: ამაღლების ეკლესიის ნანგრევები)

74. ყურაქედის ეკლესია (იხ.სოფ. პატარა თხინვალი - წმ.გიორგის ეკლესია)

75. შლუყურის ეკლესია (იხ.სოფ.ხცისი შლუყურის წმ.გიორგის ეკლესია)

76. ჩიკორის ეკლესია (იხ.სოფ. ტაშისკარი)

77. ჩუმათელეთი (სურამის საკრ.: ეკლესია)

78. ცედანი (სამების ეკლესია და სამრეკლო)

79. ცოცხნარა (კვირაცხოვლის ეკლესია, წმ.მარინეს ეკლესია)

80. ცხრამუხა (კოშკი, წმ.ნინოს ეკლესია)

81. ძამის ეკლესია (იხ. სოფ.ალექსანდრეს წყარო)

82. წაბლოვანა (ცოცხნარის საკრ.: წმ.გიორგის ეკლესია)

83. წაღვლი (სამი ეკლესიის ნანგრვები და სხვადასხვა ეპოქის სამაროვნები და ნამოსახლარები, ციხე დარბაზი, წმ.გიორგის ეკლესია, წაღვლის განძი)

84. წვერიანას საყდარი (იხ.სოფ.ქემფერი)

85. წვერსაყდარი (იხ.სოფ.დიდი ყელეთი)

86. წვიმოეთის ეკლესია (იხ.ხცისი - ნათლისმცემელი)

87. წრომი (ნასოფლარები, წრომის ტაძარი)

88. ჭალის ეკლესია (იხ.ხაშური - წმ.ნიკოლოზის ეკლესია)

89. ჭოშორას წმ.გიორგის ეკლესია (იხ.სოფ.უწლევი)

90. ხახუტის ღვთისმშობლის ეკლესია (იხ.სოფ.ტეზერი)

91. ხცისი (ღვთაების ეკლესიის ნანგრევები, ნათლისმცემლის ეკლესია, ნასოფლარი, წმ.ნიკოლოზის ეკლესიის ნანგრევები, ქვაყუთი, შლუყურის წმ.გიორგის ეკლესია და სამრეკლო, წმ.გიორგის ეკლესია)