|
ქოლაგირის ციხე, ასევე დედოფლის ციხესიმაგრე – ფეოდალური ხანის (XVIII საუკუნის დასასრული) ციხე-სიმაგრე აღმოსავლეთ საქართველოში, ახლანდელი ბოლნისის მუნიციპალიტეტის სოფ. ქოლაგირში. მდებარეობს მდ.ალგეთის მარცხენა მხარეს. აქ ადგილი გაშლილია და მისადგომად ყოველ მხრიდან ერთნაირია. ქართლ-კახეთში აგებულ ამ ტიპის ციხეებიდან ქოლაგირისა ერთ-ერთი უკანასკნელთაგანია. იგი აგებულია 1788–1798 წლებში დარეჯან დედოფლის მიერ. 1801 წ. თვით დარეჯანი წერდა. "ქოლაგირის დიდი ციხე და გალავანი ავაშენე".. შემონახულია წინასწარ შედგენილი პროექტი, რომლის მიხედვითაც აშენდა ეს ციხე. ციხის გეგმა კვადრატულია და 2000 კვ.მ. ფართობი უკავია. ნაგებია დაუმუშავებელი შერჩეული ქვით. აგური გამოყენებულია სალოდეებისათვის და შესასვლელი კოშკების დეკორატიული დამუშავებისათვის. 6 მ სიმაღლის კედელი ქვემოთ უფრო სქელია, ზემოთ კი - თხელია. ე.წ. "საბრძოლო ბილიკი" გარს შემოუყვება მთელ ციხეს კოშკების მეორე სართულის დონეზე. ციხის კუთხეებში ცილინდრული კოშკები დგას, აღმოსავლეთისა და დასავლეთის კედლების ცენტრებში თითო სწორკუთხა კოშკია. პირველ მათგანში მთავარი შესასვლელია მოწყობილი. კუთხის ცილინდრული კოშკები ერთნაირი გადაწყვეტისაა. სამი სართული საბრძოლო - საცხოვრებელია, ხოლო ბანი მხოლოდ თავდაცვითია, სადაც განლაგებულია სათოფეები, სალოდეები და საზარბაზნეები. გალავნის შიგნით მხოლოდ ერთი პატარა ეკლესიაა. ქოლაგირის ციხეს აქვს ორი შესასვლელი. მას ცოტა ხანს მოუხდა ქვეყნის სადარაჯოზე დგომა. XIX საუკუნის დასაწყისიდან მან სხვა ციხეებთან ერთად დაჰკარგა თავისი ფუნქცია.
http://ka.wikipedia.org/wiki/ქოლაგირის_ციხე
************************************************************************************
ი. ციციშვილი - ქოლაგირის ციხე: გვიანფეოდალური ხანის ხელოვნება//ქართული ხელოვნების ისტორია, თბილისი, 1995 წ., გვ. 131.
XVIII ს. საქართველოში დაიწყო ციხე სიმაგრეების მშენებლობა ვაკე ადგილებშიც. ასეთი ციხის თვალსაჩინო ნიმუშს წარმოადგენს ერეკლე II მეუღლის დარეჯან დედოფლის მიერ თბილის - ბოლნისის გზაზე 1788 – 1798 წლებში აგებული ქოლაგირის ციხე...<<ტექსტი სრულად აქ...<<
************************************************************************************
პარმენ ზაქარაია (ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი) - ქვემო ქართლის ზოგიერთი ციხე - სიმაგრე // ძეგლის მეგობარი, 1970 წ., კრ 20, გვ. 44 -51
ქოლაგირის ციხე მდებარეობს მდ. ალგეთის მარცხენა მხარეს. აქ ადგილი გაშლილია და მისადგომად ყოველ მხრიდან ერთნაირია. სწორედ ასეთ ადგილზე აშენებდნენ XVIII ს. შუა ხანებიდან დიდ ციხეებს, რომელსაც გალავანს ეძახოდნენ...<<ტექსტი სრულად აქ...<<
|
